Emeklilik Yaş Hesaplama Nasıl Yapılır?

Makale İçerisinde Neler Var?
Emeklilik yaş hesaplama nasıl yapılır süreci, birçok kritere göre değişiklik gösterdiği için, kişinin içinde bulunduğu şartlara bağlıdır. Emeklilik yaşı hesaplamak için bazı kriterleri göz önünde bulundurmak gerekiyor. Bu anlamda, aşağıdaki başlıkların dikkate alınması gereklidir:
- Sigortanın türü nedir?
- Yaş kaçtır?
- Sigortanın başlangıç tarihi ne zamandır?
- Cinsiyetiniz nedir?
Bu ayrıntıların belirtilmesi, emeklilik yaşı bulma işlemini etkilese de, genel anlamda kadınlarda ve erkeklerde temel bir durum da bulunmaktadır. Primi günü 2048 olan kadınlar ve primi günü 2044 olan erkekler 65 yaşında emekli olabilirler. Genel suretiyle, 65 yaş standarda tekabül eder.
Bunlara göre, 4A, 4B, 4C çalışanlarının konumlarına ve cinsiyetlerine göre de emeklilikler hesaplanabilmektedir. Prim doldurma durumuna göre, genellikle en erken şekilde 61 yaşında emeklilik olasılığı da doğmaktadır.
Emeklilik Yaşı Hesaplama
Emeklilik yaşı hesaplama, sosyal güvenlik kurumuyla (SGK) kurulan bağlantının içeriği anlamında, prim doldurma durumuna göre önemlidir. Bunun için birtakım şartların yerine getirilmesi zorunludur ki, hayallere göre yahut eksik yapılan iş günü hesabıyla emekliliği beklemek pek mümkün değildir. Şartları aşağıda madde madde göstermemiz mümkündür:
- Emekliliğin en önemli kuralı, olmazsa olmazı, belli bir gün kapsamında sigortalı çalışma zorundalığıdır. İşe başlama tarihinizle beraber, sigortanızın başlatıldığı tarih, primlerin hesabı adına gereklidir.
- Emeklilik yaşı hesaplama durumunda, cinsiyet faktörü de göz önüne alınır.
Emeklilik yaşı hesaplamanın yöntemleri de artık oldukça kolaylaşmıştır. Herkesin ‘e-devlet’ sayfasının olmasının zorunlu kılındığı bir çağda, oradan bilgi edinmeniz mümkündür. T.C kimlik numaranızla giriş yaptığınız sayfanızda, hakkınızda tutulan bütün bilgilere ulaşabilir, oradan emeklilik sürecinizi de takip edebilirsiniz.
Hatta, ‘ne zaman emekli olabilirim?’ kısmına girdikten sonra, karşınıza istediğiniz cevap en güvenli şekilde ve en kısa zamanda çıkacaktır. Bu çıktıyı da, herhangi bir internet kafeden yahut evinizdeki yazıcıdan çıktı şeklinde indirip, belge niteliğinde saklayabilmenizin imkânı sağlanmıştır.
Siz de Ne Zaman Emekli Olurum? sorusunu soruyorsanız yazımıza göz gezdirin…
Bu sürecin hizmet dökümünü edinebildiğiniz gibi, normal şartlar altında ne zaman emekli olacağınızı da genel kapsamıyla öğrenebilirsiniz. Bu anlamda, son alınan kararla birlikte, Eylül 1999 tarihinden sonra sigortalı çalışanlar, emeklilik yaşını kademeli biçimde değerlendirilen kararlara göre 58 şeklinde kullanabilecekler. Aynı karar, erkeklerde ise 60 yaşa tekabül etmektedir.
Emeklilik Yaşı Kaç?
Emeklilik yaşı kaç diye sorulduğunda, her sene sosyal sigortalar tarafından değerlendirilen kararlar baz alınmalıdır. 2020 süreci itibarıyla, 8 Eylül 1999 tarihinden itibaren çalışmaya başlayanlar adına, 2020 yılında yapılan ek düzenlemeyle birlikte, kadınlarda 58, erkeklerde 60 şeklinde beyan edilmiştir.
2020 yılında çalışmaya ve sigortadan yaralanmaya başlayan özel sektördeki kadın çalışanlar, 7200 prim günü iş kapsamında doldurduklarında, 61 yaşında emekli olabilecekler.
Aynı pirim günüyle, bu yaş erkeklerde 63 şeklinde olacak. Kamu çalışanı kadınlarsa, 9000 prim gününü kullandıklarında, 63 yaşında emekli olabilecekken; erkekler de aynı süreci devam ettirerek, 65 yaşında emekli olabilecekler.
Kendi iş yerinin sahibi olan kişiler de, ödedikleri prim dahilinde, yine kadınlarda 63, erkeklerde 65 yaş şeklinde emeklilik hayallerine kavuşabilecekler. Bu yönde, emeklilik zamanları insanları biraz zorladığı ve onların en verimli yaşlarını durmadan çalışarak heba ettikleri de belirtilirse, bireysel emeklilik sisteminin de (BES) gündeme getirildiği konular da bulunmaktadır.
Sigorta giriş tarihleri 2008’in üstünde olan her kişi, prim gününü doldurma kapasitesine göre 60 yaşın üstünde emekliliğe ulaşabilecek. Bu süreç, 61-65 yaş ortalaması şeklinde seyretmektedir.
Nitekim; aile, çalışma ve sosyal güvenlik bakanlığından gelen açıklamaya göre, EYT dedikleri ‘emeklilikte yaşa takılanlar’ konusu gündemi meşgul etmektedir. 8 Eylül 1999 günü itibarıyla 5000 pirim gününü dolduran çalışanlar, kadınlarda 20 yıl, erkeklerde 25 yıl üstünden emeklilik hakkına kavuşuyorlardı. Oysa, artık bu yaş daha da ileri aşamaya çıkartıldı.
Emeklilik Yaşı Tablosu 2020
Emeklilik yaşı tablosu 2020yılını da kapsayan süreyle, yaş haddinin ilerletildiği bir süreci göstermektedir. Emeklilik genel ortalaması itibarıyla, orta yaşın üstündeki kişileri, 60 yaş dönümündekileri kapsamaktadır. Fakat, kimi bilgilerin ışığında, bu yaş dönümü birkaç yıl düşmekte yahut birkaç yıl artmaktadır.
Bu tablo, kadın-erkek detaylarıyla da küçük değişimler arz etmektedir. İşe giriş tarihleri belirleyicidir. Tablolarda yaş aralıkları cinsiyetler de dikkate alınarak, aşağıdaki gibi belirlenmiştir:
2008’den sonra işe girenler ve 7200 prim gününü 2035 tarihinden sonra edinenler için
- 1 Ocak 2036- 31 Aralık 2037 – Kadın 59 yaş / Erkek 61 yaş
- 1 Ocak 2038- 31 Aralık 2039 – Kadın 60 yaş / Erkek 62 yaş
- 1 Ocak 2040- 31 Ocak 2041 – Kadın 61 yaş / Erkek 63 yaş
- 1 Ocak 2042- 31 Aralık 2043 – Kadın 62 yaş / Erkek 64 yaş
- 1 Ocak 2044- 31 Aralık 2045 – Kadın 63 yaş / Erkek 65 yaş
- 1 Ocak 2046- 31 Aralık 2047 – Kadın 64 yaş / Erkek 65 yaş
- 1 Ocak 2048’den itibaren – Her iki taraf için de 65 yaş
Kadın ve erkeklerde aranan 3600 gün şartlarına göre
- 23 Mayıs 2002 tarihinden önce – Kadın 50 yaş / Erkek 55 yaş
- 24 Mayıs 2002- 23 Mayıs 2005 – Kadın 52 yaş / Erkek 56 yaş
- 24 Mayıs 2005- 23 Mayıs 2008 – Kadın 54 yaş / Erkek 57 yaş
- 24 Mayıs 2008- 23 Mayıs 2011 – Kadın 56 yaş / Erkek 58 yaş
- 24 Mayıs 2011’den itibaren – Kadın 58 yaş / Erkek –
- 24 Mayıs 2011- 24 Mayıs 2014 – Kadın – / Erkek 59 yaş
* 3600 prim günü için, 8 Eylül 199 tarihinden önce sigortalı omlaş artı da aranmaktadır. 15 yıllık sigorta süresi de emeklilikte belirleyicidir.
Emeklilik Yaşı Kadın
Emeklilik yaşı kadın söz konusu olduğunda, çıkarılan tablolara da göre, erkeğe göre farklı bir seyre girmektedir. 1 Mayıs 2008 tarihinden sonra prim süreci başlatılanlar, 7200 gün zorunda çalışma şartıyla, 58 yaşında emekli olabilirler.
Tabii, bu süreç, 31 Aralık 2035 tarihine değin tamamlanmış olmalıdır. 2002 mayıs ayından önce, 15 seneyi kapsayan sigorta sürecini tamamlayan, 3600 prim günü çalışan kadınlar, 50 yaşını doldurmaları mümkün gözükmektedir.
Burada, sigorta süresi çok önemli bir faktördür. İkinci olarak, sosyal güvenliğin zorunda kıldığı primleri aksatmadan ödeme koşulu vardır. Üçüncü olarak, yaş da dikkate alınmaktadır.
Son açıklanan verilere göre, 9 Eylül 1999 tarihinin öncesinde işe girenler, ortalama olarak 56 yaşında emekliliğe ulaşıyorlar. Bu tarihten sonraki zaman diliminde iş hayatına atılan kadınlar, 58 yaşında emeklilik hakkını kazanabiliyorlar. Daha sonraki süreçlere göre, bu yaş 65’e değin çıkabiliyor.
Yaş haddinden emekli olanlar da, kimi zaman kısmi maaş alabiliyorlar. 1999 yılında yapılan düzenleme ekseninde, kademeli emeklilik durumu da hasıl olabiliyor. 1999-2008 aralığını kapsayan tarihlerde, düzenli şekilde çalışıp, primlerini yatırırlarsa, 58 yaşında emekli olabiliyorlar.
2008 yılında sonra, 7200 prim gününü dolduranlar ise 65 yaşında emekli olma imkânını edinmiş olacaklar. Fakat, emeklilik yaşı düştükçe, maaşında kesintiye uğradığı ve düşük olarak elinize geçtiği belirtilmiştir. Ekseri bir durumda, 38 yaşında da emeklilik halleri bulunmaktadır.
Bunun için, erken emeklilik yasasının kabul edilmesi gündeme getirilmiştir. Ki, 8 Eylül 1999’dan önce işe başlayanlar için böyle bir seçenek söz konusu olabilir. Fakat, bu sonucun pek olumlu olmayacağı söylenmektedir. Emeklilik yaşı, sorgulama sürecinde ortalama 58-60 yaş aralığını göstermektedir.
Emeklilik Yaşı Erkek
08.09.1976 tarihinden önce sigortalılık süresi başlangıcı olan erkek çalışanların 55 yaşını ve en az 5000 gün prim ödemesini tamamlamış olması gerekmektedir. 08.09.1999 tarihi ve sonrasında sigortalılık başlangıç tarihi olan erkek çalışanlar, 60 yaşını ve en az 7000 gün prim ödemesini doldurması gerekmektedir. 60 yaşının üstündeki erkek sigortalılar da 25 yıl sigortalılık süresini ve en az 4500 gün prim ödemesini tamamlama şartıyla emekli olabilmektedir.
31.12.2005 tarihine kadar 7200 gün sigortalılıklarını tamamlayan erkekler de emekli olabilmektedir. 01.05.2008 tarihi ve sonrasında işe giriş yapan ve sigortalı olan erkek çalışanlardan, 4A bendi çerçevesinde sigortalı olanlar için 5400 gün emeklilik şartı aranmaktadır.
Erkek sigortalıların emekli yaşları 5400 günü doldurdukları ya da dolduracakları zamana göre tespit edilmektedir. 31.12.2005 tarihine kadar 5400 günü tamamlayan erkekler sigortalılar, 63 yaşında emekliliğe hak kazanmaktadır. Diğer kriterler ise:
- 5400 günü 01.01.2036 ve 31.12.2037 aralığında dolduran erkekler 64 yaşında emekli olmaktadır.
- 5400 günü 01.01.2038 tarihi ve sonrasında tamamlayan erkekler ise 65 yaşında emekli olmaktadır.
Emeklilik Yaşı Sorgulama
Emeklilik yaşı sorgulama süreci için, yaş aralığının belirlenmesi şarttır. Bu yönde, kim hangi tarihlerde çalışmaya başladı, kimin primi ne zaman yatırıldı, bunların büyük önemi bulunmaktadır. Emeklilik yaşı sorgulamanın en kolay yolu ‘e-devlet’ şifreniz yoluyla ve T.C kimliğinizi de kullanarak, sayfanızdan sosyal güvenlik kurumunun resmî sitesine girmektir.
Orada bütün kayıtlarınız yer almaktadır. Artık, çoğu şeyin evden dışarı çıkmaksızın, sanal ortamda halledilmesi kolaylığı insanı rahatlamaktadır. Günün her saatinde sayfanıza girmeniz olanaklıdır. İlgili sayfada, kaç yaşınızda emekli olacağınıza dair sorunun yer aldığı bölüm vardır. Ona tıklamanız ve kimi genel bilgilerinizi belirtmeniz yeterlidir.
Bunun dışında, bulunduğunuz şehirdeki sosyal güvenlik kurumlarına giderek, oralardan da bilgi ve belge alabilmeniz mümkündür. Ayrıca, bilgileriniz elinizdeyse, kimi internet sitelerinde de butonlara basarak, emeklilik yaşınızı hesaplayabileceğiniz sayfalar mevcuttur.
Lakin, tüm bu gelişmeler ışığında, en güvenilir yol, yine SGK yahut ‘e-devlet’ olanakları üstünden bilgi edinmenizdir. Bu bilgileri verirken, yaşınız, işe başlama tarihiniz, sigortalı olma tarihiniz, 4A/4B/4C gibi statülerden hangisinden yararlandığınız, cinsiyetiniz önem ihtiva etmektedir.
Emeklilik Yaşı Kaç Oldu?
Yaş, sigortalılık zamanı ve prim günleri belirli koşulların arandığı emeklilik için yaş sınırı en çok merak edilen konulardan biridir. 8 Eylül 1999 tarihinden itibaren 18 yıl ve üstü sigortalı olan kadınlar, “mezarda emeklilik” yasası kapsamında değildir.
Eski yasa çerçevesinde sigortalılık süresi 20 yıl ve prim günü 5000 olması koşulları gerçekleşirse yaş sınırı aranmadan emekli olunabilmektedir. Sigortalılık süresi 15 yıl, prim günü ise 3600 gün olan ve 50 yaş koşulu tamamlayan kadın sigortalılar ise kısmi yaşlılık aylığıyla emeklilik hakkı kazanacaktır.
8 Eylül 1999 tarihinden itibaren 23 yıl ve üstü sigortalı olan erkekler eski yaşa koşullarına kapsamında değildir. Eski yasaya göre, sigortalılık süresi 25 yıl, prim günü ise 5000 olan erkek sigortalılar, yaş sınırı aranmadan emekli olabilecek. 55 yaş, sigortalılık süresi 15 yıl, prim günü ise 3600 gün olma koşullarını tamamlayan erkek sigortalılar ise kısmi yaşlılık aylığıyla emeklilik hakkı kazanacaktır.
İşe giriş tarihlerinin 8 Eylül 1999 ve 30 Mayıs 2008 aralığında olması durumunda; kadınların 58, erkeklerin 60 yaşını doldurması, 25 yıldan beri sigortalı olunması, prim günün en az 4500 olması durumunda emeklilik hakkı elde edebilmektedir. 1 Mayıs 2008 ve sonrasındaki tarihlerde işe girişi olanlar ve ilk defa sigortalı olanlar, 31 Aralık 2035 tarihine kadar en az 7200 prim günü olmak şartıyla; 58 yaşını dolduran ve 60 yaşını dolduran erkekler emekli olabilecektir.
Emeklilik Yaşı Düşüyor Mu?
Kadın ve erkek tüm çalışanlar tarafından emeklilik yaşı düşüyor mu? sorusu merak edilmektedir. Sosyal Güvenlik Kurumu Daire Başkanlığı tarafından söz konusu emeklilik yaşı ile ilgi çalışmalar doğrulanmaktadır. Belirli meslek gruplarına uygulanan emeklilikte yıpranma payı ile erken emeklilik söz konusu olabilecektir.
Yıpranma payı için aranan 10 yıl ve 3600 gün prim ödeme koşulunda gerçekleştirilecek esneklikle yıpranma sürelerinin emeklilik yaşına etkisi daha fazla belirginleşecektir.
Sosyal Güvenlik Kuruma tarafından yapılan yeni düzenleme ile emeklilik yaşı 2,5 yıl düşecektir. Bazı meslek gruplarına tanınan yıpranma payı, emeklilik için çalışanlara yeni düzenleme ile tanınacaktır. Yıpranma payından faydalanmak için gerekli olan en az 3600 gün prim ödeme koşulu esnetilecektir. Bu sebeple emekli olmayan bekleyen kişiler 2,5 yıl süreyle erken emeklilik hakkı kazanacaktır.
2008 yılından önce çalışma süreleri hesaplanması, sistemde yaş haddinden indirilerek yapılıyordu. Yeni gelen düzenleme ve 5510 sayılı Kanun ile beraber, yıpranma hakkının 5 yıl olduğu bir çalışan, emeklilik yaşından 2,5 yıl indirebilmektedir. Kısaca örnek vermek gerekirse, 52 yaşında emekli olmaya hak kazanan biri, 49,5 yaşında emekli olabilecektir.